خاتمي: "قداست‌ زدايي"، فاجعه اي كه بشر امروزي با آن مواجه است 


.

رييس موسسه‌ي بين‌المللي گفت و گوي فرهنگها و تمدنها، گفت: فاجعه‌اي كه بشر امروز با آن مواجه است و در ذهن و زندگي دچار مشكل شده، "قداست ‌زدايي" از جهان است.


سيد" محمد خاتمي " در مراسم پاياني دومين نشست شوراي منطقه‌اي رهبران اديان با عنوان "احترام به مقدسات اديان و انبيا الهي " افزود: اگر ريشه‌ي جنگ‌ها، درگيري‌ها و خشونت‌ها در طول تاريخ ناشي از انكار و ياغفلت از امر قدسي‌است، بشر امروز در دنياي مدرن پا را فراتر نهاده و به قدسي‌زدايي دست زده است.

وي اظهار داشت: جهان بي"امر قدسي"، جهاني تنگ و تاريك و دردآلود است و انسان در جهاني كه مي‌پندارد در آن امر قدسي نيست، تمام زندگي‌اش همراه با اضطراب است.

خاتمي افزود: جهان با امر قدسي روشن مي‌شود و اين امر جهان را زيبايي، امنيت و دل‌انگيزي مي‌بخشد.

"انساني كه احساس مي‌كند مبدا جهان امر قدسي است، نه احساس نااميدي و نه اندوه و نه ترس مي‌كند بلكه همه چيز و همه جا را زيبا مي‌بيند و مي‌گويد "به جهان خرم از آنم كه جهان خرم از اوست ، عاشقم بر همه عالم كه همه عالم از اوست".

خاتمي اظهار داشت: اين دل‌انگيزي هنگامي افزون مي‌شود كه نه تنها انسان احساس مي‌كند كه منشا و مبدا جهان، امر قدسي است و هرچه هست از امر قدسي بهره‌اي دارد، بلكه احساس مي‌كند كه او به عنوان "انسان"، نسبتي ويژه با امر قدسي مطلق دارد و بهره‌اي از قدسيت مي‌برد و درمي‌يابد كه او گل سرسبد همه‌ي موجودات است.

رييس موسسه بين‌المللي گفت وگوي فرهنگ‌ها و تمدن‌ها افزود: به تعبير قرآن كريم، خدا تنها زماني كه آفرينش انسان را به كمال رسانيد، به خود آفرين گفت.

"انسان موجودي برآمده از نهادو طبيعت است اما مجموعه‌ي اين‌ها انسان نيست و آن‌گاه انسان، انسان مي‌شود كه خدا روح خود را در آن مي‌دمد."
محمد خاتمي تصريح كرد: انسان وقتي كه مبناي جهان را امر قدسي و خود را داراي نسبت ويژه‌اي با اين امر مي‌داند احساس آرامش، امنيت و لذت مي‌كند.

وي ادامه داد: در جهاني كه در آن از امر قدسي خبري نيست، انسان موجودي تنها و بيگانه با همه‌ي جهان و وجودي پرتاب شده به برهوت هستي است اما با همه‌ي وجود احساس مي‌كند كه آزاد است و چون آزاد است مجبور است اختيار كند و چون به ارزش قدسي قايل نيست، در انتخاب خود دچار دلهره مي‌شود.

" اگر جهان خالي از امر قدسي باشد، طبيعت وجود آدمي پر از اضطراب است! هم چنان كه برخي فيلسوفان غيرمعتقد به امر قدسي به اين جمع‌بندي منطقي رسيده‌اند."
وي بابيان اين كه انسان به درجه و شاني رسيده كه‌مخاطب خدا و كلام خداست، افزود: بهترين تعريف انسان اين است كه انسان مخاطب كلام خداست و پيامبران واسطه‌ي آن امر قدسي مطلق با انسان كه برخوردار از امر قدسي ويژه است، مقدس‌ترين موجودات همه تاريخ و همه هستي پيامبران خدايند.

خاتمي با اشاره به اينكه بشر در دنياي مدرن دچار تضاد ويرانگري مي‌شود، افزود: در جهان سكولار كه روح آن قدسي‌زدايي است، انساني كه فطرتا برخوردار از امر قدسي است، دچار تضاد مي‌شود و اين تضاد تمام شخصيت او را به نابودي مي‌كشاند.

وي اظهار داشت: همان‌طور كه قدسي‌زدايي فاجعه‌آفرين است، قدسي كردن امور غير قدسي هم فاجعه‌آميز است، چنان‌چه برخي از پيروان اديان دچار اين اشتباه شده‌اند و برداشت‌هاي بشري را به جاي واقعيات مطلق تلقي كرده‌اند و انديشه‌ي خود را عين دين خدا دانسته و روح بشر را از دين زده كرده‌اند.

وي با بيان اين‌كه "آزادي" امري قدسي است كه در ذيل وجود انسان كه خود امري قدسي است، مقدس مي‌شود، تصريح كرد: اگر آزادي از ذيل وجود انسان بيرون آيد و در جهاني كه در آن از قدسيت خبري نيست، دم از آزادي زده شود، آن آزادي، آزادي تجاوز و كسب سود مي‌شود و فايده‌انگاري است.

وي افزود: فايده‌انگاري بزرگ‌ترين محرك انسان در عرصه‌هاي مختلف براي كسب سود مادي مي‌شود و در آزادي براي به دست آوردن سود،هر عملي از جمله سركوب، جنگ، ترور و اشغال مجاز شمرده مي‌شود.

خاتمي تصريح كرد: ما كه منشا هستي را امر قدسي مي‌دانيم ، بايد به اين نتيجه برسيم كه همه چيز در اين جهان مقدس است و امور پليد، اموري هستند كه در واقع، نيستند و پنداشته مي‌شود كه هستند.

وي اظهار داشت: بت در تعبير اديان الهي مظهر پليدي است، اما شگفتي اين كه دشنام و سب اين مظاهر پليدي از طرف دين منع شده است! چرا كه ناخودآگاه زمينه را براي اهانت به امر مقدس فراهم مي‌كند.

وي بابيان اين‌كه اهانت به پيامبران امر تازه‌اي نيست‌و دشنام به پيامبران بارها در تاريخ تكرار شده است، تصريح كرد: در دنياي ما گستره اهانت معنا و مفهومي متفاوت از گذشته دارد.

"با توجه به‌وجود شگفت‌انگيز وسايل‌ارتباط جمعي، اين اهانت درسطح گسترده‌اي پخش مي‌شود و معنا و مفهومي مي‌يابد كه در گذشته نبوده است."
خاتمي تصريح كرد: اهانت، عمل است نه انديشه و بيان، اهانت ضربه زدن به هويت و احساسات آدمي است و نظير ضرب و شتم و شكنجه و قتل به حساب مي‌آيد با اين تذكر كه شكنجه‌ي روح به مراتب از شكنجه‌ي جسم دردآورتر است.

وي با بيان اين كه آن كس كه اهانت مي‌كند عمل غيرانساني انجام مي‌دهد، افزود: فاجعه در زمان ما اين است كه اين عمل ضد اخلاقي و ضد آزادي به نام "آزادي" توجيه مي‌شود، در حالي كه آزادي بيان و انديشه است كه در ذيل وجود مقدس انسان شكل مي‌گيرد و اهانت، انديشه و بيان نيست كه آزادي آن، مقدس شناخته شود.

"نه تنهاپيروان اديان بلكه همه‌ي خيرخواهاني كه به‌آزادي احترام مي‌گذارند بايد به خاطر خيانت به آزادي در اين‌جا برآشفته شوند."
"اهانت به مقدسات در ذيل پديده‌ي خطرناك "دشمن‌ترسي" و نقش آن در سياست و رفتارهاي موجود در دنياي امروز معنا مي‌شود.

وي افزود: كساني كه خواستار استيلاي روحي و معنوي بر ملت‌ها هستند براي توجيه استيلاگري خود نياز به افكار عمومي دارند و براي اين كار دست به "دشمن‌تراشي" و بزرگ جلوه دادن دشمن مي‌زنند و با "دشمن‌ترسي" مي‌كوشند كار خود را توجيه كنند.

وي با بيان اين كه هنوز با دوران پرخسارت جنگ سرد فاصله زيادي نداريم، افزود: در دو سوي اين ميدان، دشمن بزرگ شده در انديشه، و ترس از دشمن اساس مبارزه قرار مي‌گيرد.

" يك طرف امپرياليسم و طرف ديگر كمونيسم را دشمن معرفي مي‌كند و براي استيلاي عالم و آدم از دشمن‌ترسي استفاده مي‌كند."
وي افزود: پس از فروپاشي بلوك شرق، رقيب باقي مانده كه ادعاي تصاحب انحصاري عالم و آدم را داشته و دارد و مي‌خواهد به جهان اين‌گونه وانمود و به آن عمل كند كه ارباب مطلق جهان است نياز به "دشمن‌تراشي" و "دشمن‌هراسي" دارد و اين بار قرعه‌ي فال به نام "اسلام" درآمده و با "اسلام ترسي"، اسلام را دشمن معرفي مي‌كند.

وي با اشاره به اين‌كه مسلمانان در غني‌ترين نقاط جهان زندگي مي‌كنند و با تكيه بر هويت فرهنگي و مدني خويش خواستار آزادي و استقلال هستند، تصريح كرد: آنها براي آمادگي افكار عمومي و سركوب دنياي اسلام و چنگ انداختن به منابع مادي و معنوي و دفع نيروي انساني كه در برابر منافع آن‌هاست، اسلام را دشمن بشريت معرفي و اسلام‌ترسي را اساس كار قرار مي‌دهند.

"اهانت به پيامبر اسلام در اين‌جا معنايي مي‌يابد كه اهانت‌هاي گذشته داراي اين معنا نبوده است."
وي اظهار داشت: آنان كه به نام دين، از دين چهره خشن و غير قابل انعطاف عرضه مي‌دارند با شعار "الله‌اكبر" و به نام دين سر انسان‌هاي بي‌گناه را گوش تا گوش مي‌برند، شركاي كساني هستند كه با اسلام‌ترسي و دشمن‌هراسي مي‌كوشند بر دنيا غلبه كنند.

وي اهانت به پيامبر اسلام را از دو جهت حايز اهميت دانست و گفت: اول اين كه اهانت عمل است، نه انديشه و بيان، كه بخواهد مصداق آزادي بيان باشد و دوم اين‌كه در متن جريان نگران‌كننده، اسلام‌هراسي معناي ويژه‌ي خود را مي‌يابد و اگر بنا شد اهانت رايج شود از مقام بيان ظاهري به جنبه عملي بالا مي‌رود.

وي با ابراز خشنودي از اعتراض بيدارگرانه نسبت به اين عمل نه تنها از سوي مسلمانان كه از سوي همه‌ي پيروان اديان و خيرخواهاني كه شايد گرايش ديني نداشته باشند، گفت: در كنار رنج و تاسف، خشنوديم كه وجدان بشر بيدار است و اين عمل ناروا از نظر پيروان اديان و مردم آزاده دفع و رفع مي‌شود.

وي اين اجلاس را نمادي از همبستگي ميان اديان در برابر اهانت به مقدسات، تحقير انسان و دفاع از ذات آزادي و حركتي دانست كه بايد روز به روز قوي‌تر شود و گفت: بايد از دنياي خشونت، ترور و تحقير به سوي دنياي همبستگي، صلح، دوستي بر اساس احترام متقابل، عدالت و حرمت نهادن به انسان از آن جهت كه انسان است پيش رويم.

دومين نشست شوراي منطقه‌اي رهبران اديان با عنوان "احترام به مقدسات اديان و انبيا الهي " امروز (شنبه) در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي گشايش يافت.

به گزارش خبرنگاران گروه فرهنگي ايرنا، در اين نشست نمايندگان و صاحب نظران ايران، رييس هيات كليسايي ارتدوكس روسيه، رييس دايره اسقفي خاور ميانه ، نماينده‌اي از هيات يهوديان آمريكا و خليفه ارامنه تهران و شمال ايران حضور دارند.

رييس شوراي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، نماينده زرتشتيان در مجلس شوراي اسلامي، نماينده كليميان ايران در مجلس شوراي اسلامي از ديگر شركت كنندگان اين نشست هستند.

دراين نشست يك روزه مقاله‌هايي با موضوع‌هاي"اهانت به مقدسات ديني، چالشي براي حفظ صلح وامنيت جهاني"، "نگرش عرفان و مساله اهانت به مقدسات ديني" ،"اهانت به مقدسات ديني از نظر حقوق بين‌الملل و حقوق عمومي"،"آزادي بيان و مساله اهانت به مقدسات ديني"،"اهانت به مقدسات ديني نگرش اخلاقي"و"اهانت به مقدسات ديني مانع گفت وگوي اديان" ارايه شد.

يزدفردا                                                                    ايرنا

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا